Safran

Genel Bilgiler

Mor renkte, güzel kokulu çiçekler açan bir bitkidir. Safranın tepeciklerinden elde edilen baharat da aynı isimle anılır ve çok değerlidir.

Faydaları

Safran acı tadıyla iştah açıcıdır. Sinirleri uyarıcı etkisi ile vücuda dinçlik ve kuvvet verir. Sinir zayıflığını giderir. Kokusu yatıştırıcı ve rahatlatıcıdır. Ateşi düşürür ve öksürüğü keser. Bu özelliği ile özellikle astım ve bronşitte faydalıdır. Safranın karaciğer hastalıklarında da faydası görülür. Ciltteki kaşıntıları ve sivilceleri giderir. Rahim kaslarını uyararak adet söktürücü etki gösteren safran, bu özelliği ile düşüğe de sebep olabileceği için hamileler tarafndan kullanılmamalıdır. Adet sancılarını azaltmakta da etkilidir. Diş etlerini kuvvetlendirir ve dişeti ağrılarını azaltır. Uyarıcı etkisi ile cinsel isteği de arttırır.

Nasıl Kullanılır

İlaç, boya maddesi ve baharat olarak kullanılır. Çok güçlü bir koku ve renk vericidir. Fazla miktarda kullanılmamalıdır. Hamileler hiç kullanmamalıdır. Yumurta sarısı ile karıştırılıp çıbanlara konursa faydası görülür. Bal ile macun yapılırsa kumları dökmeye yardımcı olur.

Sakız Ağacı

Genel Bilgiler

Bahar aylarında yeşilimsi çiçekler açan, ortalama 3-4 metre boylarında olmakla birlikte 10 metreye kadar boylanabilen, sık dallı, çalı görünümünde, kışın yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Uçucu yağ, acı madde, reçine ve masticin adlı bir madde içerir.

Faydaları

Dişleri temizler ve diş etlerini kuvvetlendirir. Ağız kokusunu giderir. Tükürük salgısını arttırır ve mideyi kuvvetlendirir. Balgam söktürücüdür. Antibakteriyel ve anti mantar etkilere sahiptir. Peptik ülser ve gastrite karşı faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Ağacın gövdesine açılan çiziklerden akan reçine toplanır ve katılaştıktan sonra kullanılır. Özellikle yapıştırıcı ve vernik üretimi için sanayide kullanılmaktadır. Parfümeri ve kozmetik alanında da kullanılır. Ayrıca, güzel bir tat ve koku vermesi için başta sütlaç ve muhallebi gibi sütlü tatlılar olmak üzere tatlı ve yemeklere de katılmaktadır.

Salatalık

Genel Bilgiler

Oldukça sulu bir besindir. A, C, B1 ve B2 vitaminleri ile fosfor, demir, kükürt, manganez ve protein içerir.

Faydaları

İdrar söktürücü ve kanı temizleyicidir. Bağırsakları yumuşatır ve kabızlığı giderir. Basura iyi gelir. Harareti keser. Sinirleri yatıştırır. Yorgunluğu giderir. Romatizma ağrılarını hafifletir. Uykusuzluğa iyi gelir. Kolesterolü düşüren salatalık kalp ve damar hastalıklarına vücudu korur. Vücudun enfeksiyonlara karşı direncini arttırır. Böbrek hastalıkları ile bağırsak iltihabı ve gut hastalığında faydalıdır. Ter bezlerinin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur.

Nasıl Kullanılır

Salatalık taze olarak, haşlanarak ya da turşusu yenir. Kabuğuyla yenildiğinde Besin değerleri korunmuş olur. Ayrıca salatalık, cilt bakımı ve temizliği için sıklıkla kullanılır. Salatalık dilimlenerek cilde konursa, cildi yumuşatır ve nemlendirir. Ciltteki kaşıntıları, kırışıklık, sivilce ve lekeleri giderir. Çiller için, salatalık soğuk süte doğranıp bu karışım yüze sürülmeye devam edilirse faydası görülür.

Salep

Genel Bilgiler

Gövdesi dik ve silindir şeklinde olan, yumru köklü, kırmızı çiçekli, 70-80 cm boylarında, otsu bir bitkidir. Sahlep olarak da bilinir. Uçucu yağ, nişasta, glikoz ve müsilaj içerir.

Faydaları

Bedeni ve zihni kuvvetlendirir. Cinsel gücü ve isteği arttırır. Kabızlığı giderir ve ishali keser. Aybaşı kanamalarını düzenler. Göğsü yumuşatıcı ve balgam söktürücü etkileri ile öksürük ve bronşitte faydalıdır. Vücut ısısını arttırır. Bağırsak solucanlarını düşürmeye yardımcı olur. Basur şikayetlerini azaltır. Sindirimi kolaylaştırır ve mideyi rahatlatır.

Nasıl Kullanılır

Bitkinin kullanılan kısımları kökleridir. Kök yumruları suda kaynatılıp kurutulduktan sonra toz haline getirilen salep ile su ya da süt kullanılarak içecek hazırlanır. Ayrıca, dondurma hammaddesi olarak da kullanılmaktadır.

Saparna

Genel Bilgiler

Beyazımsı-sarı renkte çiçekler açan, kırmızı ve yuvarlak meyveleri olan, dikenli, tırmanıcı bir bitkidir. Sarsaponin, saponin, nişasta, şeker ve tanen içerir.

Faydaları

Terletici ve tükürük arttırıcı etkilere sahiptir. Vücuttaki zararlı maddelerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur ve kanı temizler. Romatizma ve böbrek hastalıklarına karşı faydalıdır. İshal yapar. Sedef ve egzama gibi cilt hastalıklarında ve frengide faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Kökleri, tohumlarının üzerindeki zarı ve taze sürgünleri kullanılır. Taze sürgünleri haşlanarak sebze yemeği yapılabilir.

Sarı Kantaron

Genel Bilgiler

Kuru topraklarda yol kenarlarında yetişen, parlak sarı renkte çiçekler açan ve 1 metreye kadar boylanabilen otsu bir bitkidir. Kılıç otu, kanotu, binbirdelik otu, yaraotu adları ile de bilinir. Uçucu yağ, pektin, kolin, tanen ve acı maddeler içerir.

Faydaları

İştahı açar. Göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser. Sinirleri yatıştırır ve hafif uyku vericidir. İdrar ve balgam söktürür. Böbrek ve idrar yolu hastalıklarında faydalı bir bitki olan Sarı kantaron, böbrek ve mesanedeki taşları eritmeye yardımcı olur. Ülser ve gastrit şikayetlerinde iyileşmeyi hızlandırır. Bağırsak solucanlarını düşürmeye yardımcı olur. Özellikle, hafif ve orta şiddetli depresyon şikayeti olanlar için oldukça faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Toprak üstünde kalan kısımları kurutularak kaynatılmak suretiyle veya yaş ya da kuru olarak zeytinyağında 2 hafta kadar bekletilerek kullanılır. Zeytinyağı ile merhem haline getirilerek yaralara sürülürse yara bölgesindeki mikropları öldürür ve iyileşmeyi hızlandırır. Sarı kantaron, kaynatılıp çay gibi içilebilir. Sarı kantaron çayı, düzenli olarak kullanıldığında sıkıntı ve stresi giderici etkisi ile hafif depresyonlarda, çocuklarda gece korkusu ve altını ıslatmalarda faydalı olur.

Sarımsak

Genel Bilgiler

Besin değeri çok yüksek olan sarımsak tam bir şifa kaynağıdır. A, C, P ve B grubu vitaminleri ile Kalsiyum, magnezyum, potasyum, selenyum, çinko, fosfor ve demir mineralleri açısından son derece zengindir.

Faydaları

Vücuda güç ve enerji verir. İştah açıcı ve hazmı kolaylaştırıcıdır. Balgam söktürür ve kabızlığı giderir. Ateşi düşürür. Kuvvetli bir antibiyotik yani mikrop öldürücüdür. Kanı temizler. Kalp ve damar sağlığı için çok yararlıdır. Kan dolaşımını düzenler, damar sertliğini ve tıkanıklığını önler. Vücudu ve bağışıklık sistemini güçlendirerek özellikle bulaşıcı hastalıklara karşı direnci arttırır. Tansiyonu düşürür. Böbreklerin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Kansere karşı çok iyi bir koruyucudur. Basur, bronşit, astım, varis ve romatizma rahatsızlıklarında çok faydalıdır. Kolesterolü düşürür. Kandaki şeker miktarını dengeleyen sarımsak şeker hastalarına iyi gelir. Zehirlenmelerde kullanılır. Cinsel gücü arttırır.

Nasıl Kullanılır

Sarımsak çiğ olarak ve yemeklerde kullanılır. Saç derisini sürülürse saçları kuvvetlendirir ve dökülmesini önler. Zehirli hayvan ısırıklarında da kullanılır. Sarımsaktan elde edilen yağ adale ağrılarını ve kemiklerdeki sancıları gidermekte etkilidir. Ayrıca cilde parlaklık verir.

Sedefotu

Genel Bilgiler

Yarım metreye kadar boylanabilen ve açık sarı renkli çiçekler açan, keskin kokulu bir çalı bitkisidir. Zehirli bir bitki olduğu için dikkatli ve az kullanılmalıdır. Eğer sarhoşluk, baş dönmesi, ishal gibi belirtiler gösterirse bitkiyi kullanmayı derhal bırakın.

Faydaları

Sedefotu iştah açıcıdır. Sindirimi kolaylaştırır. Uyarıcı ve yatıştırıcıdır. Bağırsak solucanlarını düşürücü etkisi vardır. Rahim kaslarında kasılmalara neden olarak aybaşı halini düzenler ve kolaylaştırır. Bu etkisi düşüğe de sebep olabileceğinden hamilelikte kullanılmamalıdır. Kalp çarpıntısını giderir. Romatizma ve karın ağrılarına iyi gelir. Anne sütünü arttırır. Kandaki şeker oranını düşürmeye yardımcı olur. Kılcal damarları etkileyerek varislerde faydalı olur.

Nasıl Kullanılır

Sirke ile karıştırılıp kanayan buruna konursa kanamayı durdurur. Sedefotunun kaynatılması ile elde edilen suyla göz kapaklarının üzerinden gözlere uygulanırsa göz yorgunluğunu giderir. Sedef otu, bütün bu yararlarının yanında bazı kişilerde alerjik tepkilere ve zehirlenmelere neden olabilir. Ayrıca, hamilelikte çocuk düşürmeye neden olabildiği için fazla kullanılmamalıdır.

Semizotu

Genel Bilgiler

Semizotu, yaprakları salata olarak ya da ıspanak gibi pişirilerek yemeklerde kullanılan bir sebzedir. C vitamini ile demir bakımından zengin bir besindir. Ayrıca, bol miktarda Omega–3 yağ asidi içerir.

Faydaları

Mide ve bağırsak hastalıklarında faydalıdır. Bağırsakları yumuşatır ve mide yanmasını giderir. İdrar söktürür ve kabızlığı giderir. Kanı temizler. Sinirleri yatıştırıcı etkisi ile zihin yorgunluğu ve uykusuzluğa iyi gelir. Dalak şikâyetlerini azaltır. Kanın pıhtılaşmasını kolaylaştırıcı etkisi özellikle iç kanamaları durdurmakta faydalıdır. İdrar yanmasını giderir. Böbrek kumlarını ve taşlarını dökmeye yardımcı olur. Bronşları açarak bronşite iyi gelir. Kandaki şeker oaranını düşürür. Ayrıca, solucanları dökmeye de yardımcı olur.

Nasıl Kullanılır

Semizotu genellikle etli yemeği, böreği ya da salatası yapılarak tüketilir. Ayrıca, yoğurt ile birlikte de farklı bir lezzet oluşturur. Tıbbi amaçla; Lapa haline getirilip başa konursa baş ağrısını keser, yanık ve apselere konursa iyileşmesini kolaylaştırır.

Sığla ve Yağı

Genel Bilgiler

Anadolu, Amerika ve Çinde yetişen, 15-20 metre yüksekliğinde, çınar görünümlü bir ağaç olan Sığla Ağacı ve bu ağaçtan elde edilen Sığla Yağı haricen ve dahilen kullanılır. Sığla Ağacı, Günlük ve Buhur olarak da bilinir.

Faydaları

Sığla Yağı yatıştırıcı özelliği nedeniyle özellikle romatizma ağrılarını azaltmakta etkilidir. Mikrop öldürücü etkisi ile özellikle uyuz ve mantar gibi deri hastalıklarında faydalıdır. Cildi yumuşatır ve rahatlatır. Yaraların iyileşmesini hızlandırır. Dahilen kullanıldığında ise göğsü yumuşatır, balgamı söktürür ve nefes darlığını giderir. Vücuda kuvvet verir. Adet söktürücüdür. Çiğnenirse dişetlerini güçlendirir. Başta mide ülseri olmak üzere, mide hastalıklarında faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Sığla ağacının kabukları günlük ya da buhur olarak adlandırılır ve tütsü olarak kullanılır. Sığla Yağı ise ilaç olarak ve parfüm yapımında kullanılır. Kuru üzümle birlikte yenirse, zihni açar, öksürüğü keser ve kusmayı önler. Ter kokularını gidermekte etkilidir. Sığla yağı parfüm kokusunun uçmasını engellediği için parfümlerde, cildi yumuşattığı için sabunlarda kullanılır.

Sinameki

Genel Bilgiler

Sıcak bölgelerde yetişen sarıçiçekli, bir metreye kadar boylanabilen, çalı şeklinde bir bitkidir.

Faydaları

Bağırsaklardan su emilimini engelleyerek sulu ve yumuşak dışkılamayı sağlayan, çok etkili bir müshil olan sinameki idrar söktürür ve kabızlığı giderir. Bağırsak kurtlarını düşürmeye yardımcı olur. Damarları açar. Sinirleri gevşetici özelliği ile sakinleştirir ve ağrıları hafifletir.

Nasıl Kullanılır

Yaprakları kaynatılıp çay gibi içilir. Sinameki çayı kabızlıkta kullanılır. Sirke ile kaynatılıp saç derisine sürülürse dökülmesini önler. Bu karışım egzama ve yaralara karşı da faydalıdır.

Sinamekiyi uzun süre kullanmak bağımlılık ve bağırsaklarda tahriş yapabilir. Ayrıca, fazla miktarda kullanmak da zararlıdır. Bağırsakların çalışmasını hızlandırdığı için ilaçların emilmesini azaltabilir, bu nedenle ilaç kullananların sinameki kullanmamaları tavsiye edilir. Zayıflamak amacıyla da kesinlikle kullanılmamalıdır. Rahim kaslarının kasılmasına ve bu nedenle düşüğe sebep olabileceğinden hamilelikte sinameki kullanılmamalıdır.

Soğan

Genel Bilgiler

Sofralarımızda en yaygın kullanılan sebzelerden biri olan soğan çok faydalı bir besindir. Besin değerleri zengindir. A, B ve C vitaminleri ile potasyum, magnezyum, kalsiyum, sodyum, iyot, fosfor ve kükürt mineralleri bakımından oldukça zengin olan soğanın içerdiği diğer etken maddeler sayesinde de pek çok hastalığa iyi gelmektedir.

Faydaları

Vücut direncini arttırır ve vücuda kuvvet verir. Zihinsel ve bedensel yorgunluğu giderir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Yüksek tansiyonu düşürür. Soğuk algınlığı, grip, astım ve bronşit hastalıklarında faydalıdır. Nefes yollarını açar ve öksürüğü keser. Damar tıkanıklığını önler. Kalp ve damar hastalıkları ile kansere karşı koruyucudur. Kandaki şeker seviyesini ayarlayan soğan şeker hastalarına faydalıdır. Böbrek ağrılarını hafifletir. Böbrek kumlarının ve taşların dökülmesine yardımcı olur ve tekrar oluşmalarını önler. Mikrop öldürücü etkisi vardır. Vücuttaki ve kandaki zararlı maddeleri vücuttan uzaklaştırır. Yaraların daha hızlı kapanmasına yardımcı olur. Egzama, dolama gibi cilt hastalıklarına karşı faydalıdır. Karaciğerin çalışmasını düzenler. Hazmı kolaylaştırır. Kanı temizler. Sinirleri rahatlatır, sıkıntı ve bunalıma iyi gelir. Uyku problemi çekenlere faydalıdır. Hafızayı güçlendirir. Cinsel gücü arttırır. Kemik erimesine karşı etkilidir.

Nasıl Kullanılır

Taze ve kuru soğan olarak iki şekli de tüketilir. Çiğ olarak, salatalarda ya da pişirilerek yemeklerde kullanılır. Bir baş soğan 4-5 parçaya bölündükten sonra 5 dakika kadar kaynatılıp ılıtıldıktan sonra elde edilen bu soğan suyu çay gibi içilirse soğun algınlığı gibi hastalıklarda oldukça faydalıdır.

Soya Fasulyesi

Genel Bilgiler

Besleyiciliği yüksek, kullanım alanı oldukça çeşitli ve geniş bir besin olan soya protein açısından çok zengindir. Bunun yanında bol miktarda demir, kalsiyum ve fosfor mineralleri ile B vitaminleri içerir. Ayrıca A, D, E ve P vitamini ve diğer minerallerden de barındırır.

Faydaları

Sindirim sisteminin çalıştırarak hazmı kolaylaştırır ve kabızlığı giderir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Vücudun ve zihnin yorgunluğunu giderir ve enerji verir. Soya fasulyesi kandaki kolesterolü düşürerek kalp ve damar hastalıklarından korunmaya yardımcı olur. Kandaki şeker oranını dengeleyen Soya şeker hastalarına da yararlıdır. Sinirleri ve adaleleri güçlendirir. İyileşme süresini kısaltır. Vücut gelişimini destekler. Östrojen hormonunun aşırı salgılanmasının oluşturacağı etkileri önleyerek rahim, meme ve boyun kanserine yakalanma riskini azaltır. Prostatın büyümesini engeller.

Nasıl Kullanılır

Yemeklerde kullanılmasının yanında soyadan elde edilen un bisküvi, pasta, kurabiye ve bebek mamalarının imalatında sıklıkla kullanılmaktadır. Ayrıca soya yağı ve sütü de elde edilir.

Söğüt Ağacı

Genel Bilgiler

Kapsül şeklinde meyveleri olan ve kışın yaprak döken, sulak alanlarda yetişen ve 30-35 metreye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Salisin glikoziti, reçine ve tanen içerir.

Faydaları

Ateşi düşürür ve ağrıları keser. Sinirleri yatıştırır ve uykusuzluğu giderir. Vücuda kuvvet verir. İştahı açar. Romatizma ve gut şikayetlerini azaltır. İshali keser ve idrar yollarındaki taşları düşürmeye yardımcı olur. Kanamaları durdurucu etkisinin yanında adet kanamalarını da düzenleyici etkiye sahiptir. Mikrop öldürücüdür.

Nasıl Kullanılır

Söğüt ağacının en sık kullanılan kısmı dal kabukları olmakla birlikte, yaprakları ve kökleri de kurutulduktan sonra suda haşlanarak kullanılır. Kurutulmuş söğüt kabuğu ya da yaprağı haşlanarak hazırlanan çayı içilebilir ya da egzama gibi cilt hastalıklarına karşı haricen kullanılır. Söğüt aynı zamanda aspirinin ana maddesidir.

Sumak

Genel Bilgiler

3 metreye kadar yükselebilen, çiçekleri sarımtırak yeşil, yaprakları koyu kırmızı renklerde, çalı tipi bir ağaçtır.

Faydaları

Ekşi tadıyla iştah açıcı bir baharattır. Hazmı kolaylaştırır ve ishali keser. Kandaki şeker oranını düşüren sumak, şeker hastaları için yararlıdır. İdrar kaçırma hastalığında faydalıdır. Mikrop öldürücüdür. Damarları büzerek kanamayı durdurmaya yardımcı olur. Bu etkisi ile kanamalarda faydalıdır. Ayrıca, ateş düşürücüdür.

Nasıl Kullanılır

Çoğunlukla baharat olarak kullanılır. Özellikle kokuyu azalttığı için soğan salatalarında tercih edilir. Tıbbi olarak da faydalı bir bitki olan sumak bitkisinin yaprağı su ile kaynatılarak ililmek süretiyle ya da gargara olarak kullanılır. Gargara yapılırsa boğaz ve dişeti hastalıklarına iyi gelir. Sumak kaynatılıp suyu içilirse zehirlenmelerde faydası görülür. Yüksek tansiyonu olanlara tavsiye edilmez.

Susam

Genel Bilgiler

Yağ oranı ve enerji değeri çok yüksek bir besin olan susam protein, kalsiyum, magnezyum, potasyum mineraller ve B Vitaminleri açısından çok zengindir.

Faydaları

Vücuda enerji verir. Cinsel gücü arttırır. Solunum yolu hastalıklarına karşı faydalıdır. Göğsü yumuşatarak nefes darlığı ve bronşite iyi gelir. Antioksidan ve kansere karşı koruyucudur. Susam yağı safra taşlarının düşürülmesine yardımcı olur. Hazmı kolaylaştırarak kabızlığı giderir. Gaz söktürür. Karın ağrısını azaltır. Karaciğer hastalıklarına karşı faydalıdır. Böbrek iltihaplarını gidermeye yardımcı olur. Kemik erimesine karşı faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Susam tohumları ve tohumlardan elde edilen yağ kullanılır. Simit ve pastaların üzerine serpilir. Susam ezilerek tahin elde edilir. Susam yağı cilt ve saç bakımında da kullanılır.

Süpürge Otu

Genel Bilgiler

Funda ya da süpürge otu diye de bilinen bitki, pembe renkte çiçekler açan ve yaprak dökmeyen bir çalı bitkisidir. Tanen, glikozid, arbutin ve uçucu yağ içerir.

Faydaları

İshali keser. İdrar yollarını temizler ve idrar söktürür. Zayıflamaya yardımcı olur. Böbreklerdeki kum ve taşları düşürmekte faydalıdır. Anne sütünü arttırır. Kanı temizler. Kasları güçlendirir. Gece altını ıslatma şikayetlerini gidermeye yardımcı olur.

Nasıl Kullanılır

Taze çiçekli dalları suda kaynatılarak kullanılır. Zeytinyağı ile merhem haline getirilip çıban ve egzamalara sürülürse faydası görülür. Lapa haline getirilip ağrıyan bölgeye konursa ağrıyı hafifletir. Çiçekleri kanama olan yere konur. Ayrıca, dalları çalı süpürgesi yapımında kullanılır.

Sütleğen Çiçeği

Genel Bilgiler

Süte benzeyen beyaz renkte ve zehirli özsu içeren ve pek çok çeşidi olan çalı görünümlü bir bitkidir. Sütleğen tohumu yağ açısından zengindir. Sütleğen özsuyu ise reçine ve nişasta içerir.

Faydaları

Müshil özelliği taşıyan sütleğen bitkisi, kabızlığı gidermekte oldukça etkilidir. Sıtma ve sarılıkta da faydalıdır. Sütü siğillere iyi gelir.

Nasıl Kullanılır

Bitki özsuyu ve tohumlarından elde edilen yağ dahilen ve haricen kullanılır. Zehirli bir bitki olduğu için dikkatli olunmalıdır.

Taflan

Genel Bilgiler

Gülgiller familyasından; Karadeniz'in doğu kıyılarında da yetişen bir çalı veya 6 metre kadar boy atan, kış aylarında yapraklarını dökmeyen bir bitkidir. Çiçekleri küçük ve beyaz renklidir. Salkım halinde toplanmışlardır. Meyvesi zeytin büyüklüğündedir. Taze yapraklarında şeker, tanen, kalsiyum oksalat ve prülaurasin adlı bir glikozit vardır. Taze yapraklarından taflan suyu hazırlanır.

Faydaları

Sinirleri yatıştırır. Bronşitte şikayetleri giderir. Öksürüğü keser. Spazm giderir. Aybaşı gecikmelerinde de kullanılır.

Nasıl Kullanılır

Taflan diğer isimleri ile karayemiş yada hindkirazının meyveleri taze olarak, meyve tohumları kurutulup toz haline getirildikten sonra, taze yaprakları ise suyu sıkılarak kullanılır. Taze yapraklarından taflan suyu hazırlanır. Yaprakları ezilerek su ile kaynatıp günde bir iki bardak içilir. Meyve tohumları kandaki şeker oranını düşürücü etkisi ile şeker hastaları için faydalıdır. Meyveleri idrar söktürücü ve taş düşürücü olarak kullanılır.Taze taflan yapraklarından elde edilen taflan suyu göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser.

Tarçın

Genel Bilgiler

Defnegiller familyasından; anayurdu Güney ve ve Güneydoğu Asya olan, yaprak dökmeyen kokulu bir ağaçtır. Yaprakları derimsi ve genellikle üç damarlıdır. Birçok türü vardır. Kabuğu baharat olarak kullanılır.

Faydaları

Ruhi sıkıntıları giderir. Sürmenajda faydalıdır. İştah açar. Hazmı kolaylaştırır. İshali keser. Mide tembelliğini giderir. Vücudun direncini artırır. Kadınlardaki beyaz akıntıyı keser. Bağırsak solucanlarının dökülmesine yardımcı olur. Cinsel arzuları artırır.

Nasıl Kullanılır

Yemeklerde ve tatlılarda lezzet ve koku vermesi için kullanılır. Tarçın özellikle sütlü tatlılarda kullanılırsa sütteki zararlı bakterileri yok eder. Bal ve limonla karıştırılıp yenirse boğaz yanmasına iyi gelir. Tarçın esansı gıda ve parfümeri sektöründe koku verici olarak kullanılır.

Tarhun

Genel Bilgiler

Bileşikgiller familyasından; anayurdu Sibirya olan ıtırlı bir bitkidir.

Faydaları

İdrar söktürür. Vücutta biriken tuz ve suyu atar. Hazımsızlığı giderir. Mide hastalıklarında faydalıdır. Mide ve bağırsak gazlarını giderir. Bağırsak solucanlarını düşürür. Aybaşı kanamalarının ağrısız olmasını sağlar.

Nasıl Kullanılır

Tarhun bitkisi baharat olarak yemeklere lezzet veren bir bitkidir. Bunun yanında tarhun çay olarak içilebilir. Tarhun çayı faydalı bir bitki çayıdır. 1-2 tatlı kaşığı kuru tarhun yaprağının üzerine 1 bardak kaynar su dökülüp 10-15 dakika süreyle demlenerek tarhun çayı hazırlanır. Hazırlanan çay süzülerek içilir. Düzenli kullanıldığında mide ve bağırsaklar için çok faydası görülür.

Tatula

Genel Bilgiler

Patlıcangiller familyasından; 3 - 100 cm boyunda, dik gövdeli, bir yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları saplı, büyük, oval ve kenarları tam, az girintili veya lopludur. Çiçekleri beyazdır. Meyvesi, çok tohumlu bir kapsüldür. 10 kadar türü vardır. Bunlardan datura metel ve datura stramonium yurdumuzda yetişir. İlaçlarda yaprakları ve tohumları kullanılır.

Faydaları

Nefes darlığını giderir. Astımda faydalıdır. Uyuşturucudur. Spazm giderir.

Nasıl Kullanılır

Yaprakları, çiçekleri ve tohumları kullanılır. Tohumlarından elde edilen tentür ya da yağ kullanılabilir. Sigara şeklinde nefes darlığını gidermek için kullanılabileceği gibi merhem halinde ağrı giderici olarak da kullanılmaktadır. Zehirli bir bitki olduğu için doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Tavşan Kulağı

Genel Bilgiler

Çuhaçiçeğigiller familyasından; toprak altında yassı ve toparlak yumruları olan çok yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları uzun saplı, kalp şeklinde ve açık renkli lekelidir. Çiçekleri uzun saplıdır. Rengi pembe, veya morumsu pembedir. Hafif kokuludur. Meyvesi kapsül şeklindedir. Toprak altında bulunan kısmında; zamk, pektin, şeker ve saponin karakteri bir glikozit taşır. Köküne, topalak kökü denir.

Faydaları

Kabızlığı giderir. Bağırsak solucanlarını düşürür. Aybaşı kanı söktürür.

Nasıl Kullanılır

Tavşan kulağı yada diğer ismi ile sıklamen bitkisi ve çiçeği uzman bir herbalist doktor kontrolünde önerilen şekilde kullanılır.

Tere

Genel Bilgiler

Turpgiller familyasından; bahçeteresi, çayırteresi, kışteresi, suteresi, yabanteresi, yerteresi gibi çeşitleri olan bir bitkidir. Tadı oldukça acı ve nahoş kokuludur.

Faydaları

İştah açar. Hazmı kolaylaştırır. Bronşları temizler, öksürük söktürür. Bol miktarda idrar söktürür. Böbrekleri ve idraryollarını temizler. Karaciğer hastalıklarında faydalıdır. Safra ifrazatını arttırır. Grip ve soğukalgınlığının çabuk geçmesini sağlar. Cinsel istekleri kamçılar. Vücudun hastalıklara karşı direncini arttırır. Kansızlığı giderir. Kanı temizler. Kandaki şeker miktarını düşürür. Sinirleri yatıştırır. Sigaranın zararlarını azaltır. Suyu, saç dökülmesini ve kepeklenmeyi önler.

Nasıl Kullanılır

Taze tere otu yemek ve salatalara katılıp yenebileceği gibi lapa haline getirilip haricen de kullanılabilir. Lapası cilt hastalıklarına karşı faydalıdır. Saçlara sürülürse dökülmesini azaltır. Ayrıca, metabolizmayı hızlandırıcı etkilerinden dolayı Tere Tohumu zayıflamaya yardımcı olarak da kullanılmaktadır.

Tilki Üzümü

Genel Bilgiler

Zambakgiller familyasından; nemli ortamlarda yetişen, 20 - 50 cm boyunda, çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları pürtüksüz, tam, koyu yeşil renkli ve saplıdır. Ezilince fena bir koku çıkarır. Lezzeti acıdır. Çiçekleri küçük, beyaz veya sarımsı renklidir. Meyveleri, leblebi büyüklüğünde, sarıda kırmızıya ve siyaha kadar değişen renktedir. Zehirlidir. Kullanılan kısımları kurutulmuş yapraklarıdır.

Faydaları

Uyku verir. Sinirleri teskin eder. Fazlası zehirler. Haricen kullanılır. Ağrıları dindirir.

Nasıl Kullanılır

Yaprakları Nisandan Kasıma kadar toplanarak tentür veya natürel ilaç yapımında kullanılır. Çok zehirli olduğundan ev ilaçlarında kullanılması sakıncalıdır.

Turp

Genel Bilgiler

Turpgiller familyasından; yaprakları karşılıklı, çiçekleri beyaz, sarı veya mor renkte ve salkım durumunda bir bitkidir. Meyvesi acımsı ve etlidir. Beyazturp, kırmızıturp, karaturp, yabanturbu, bayırturbu gibi türleri vardır. İçeriğinde C vitamini, kükürt ve iyot vardır.

Faydaları

Böbreklerdeki mikropları öldürür. Kum taşlarının dökülmesine yardımcı olur. Karaciğeri kuvvetlendirir. Karaciğer şişliğini indirir. Sarılıkta faydalıdır. Safra taşlarının düşürülmesinde yardımcı olur. Romatizma, siyatik, lumbagoda faydalıdır. Astım ve bronşitte faydalıdır. Öksürüğü keser. Kabızlığı giderir. Dişetlerini kuvvetlendirir. İdrar söktürür. Yatmadan önce bir bardak turp suyu içilirse, rahat bir uyku sağlar.

Nasıl Kullanılır

Turpun kökü ve yaprağı daha çok salatası yapılarak kullanılır. Tıbbi açıdan ise; Kırmızı turp vücuda kuvvet verir ve balgam söktürür. Siyah turp böbreklere daha faydalıdır. Tam bir karaciğer dostu olan turp suyu, damar sertliği ve uykusuzluğa da iyi gelir. Bal ve sirke şerbeti ile karıştırılıp gargara yapılırsa nefes darlığına iyi gelir.

Turunç

Genel Bilgiler

Sedefotugiller familyasından; 1-6 m boyunda, kış aylarında yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Yaprakları parlak ve almaşık dizilişlidir. Çiçekleri beyaz renkli ve güzel kokuludur. Meyvesi küre şeklinde olup, sarı-turuncu renktedir. 8-12 tane dilimi vardır. Meyvesinin usaresi ekşimsi-acı lezzettedir. Olgunlaşmamış meyvelerin kabuklarında uçucu yağ, C vitamini, pektin ve hesperidin vardır. Çiçeklerinden turunç çiçeği esansı çıkarılır.

Faydaları

Sinirleri yatıştırır. Spazmları giderir. Hazmı kolaylaştırır. Parfümericilikte kullanılır.

Nasıl Kullanılır

Turunç kabukları soyulduktan sonra kurutulur. İşleneceği zaman soğuk suyun içine konur ve birgün üzeri kapatılarak bekletilir. Altın sarısı renkli dış kabuk işe yaramayan beyaz süngerimsi iç kabuktan ayrılarak kurutulur veya hemen işlenir. Çiçekleri Mart’tan Ekim’e kadar toplanarak kurutulur ve özel kaplarda muhafaza edilir. Parfümericilikte kullanılır. Kabuğun iç kısmından reçel yapılır.

Tütün

Genel Bilgiler

Patlıcangiller familyasından, anayurdu Amerika olan bir bitkidir. Gövdesi dik, silindir biçiminde, tüylü ve yapışkandır. Batı Anadolu'da yabani tütün adlı türü doğal olarak yetişir. Yapraklarında tanen, zamk, nişasta, reçine ve nikotin vardır. Tohumları yağ bakımından zengindir. Alışkanlık yapar. Tiryakilik derecesine varınca; el-ayak titremesi, sinir bozukluğu, hafıza durgunluğu, migren, mide rahatsızlığı, damar sertliği, tansiyon yüksekliği, akciğer kanseri, astım ve diğer nefes yolları hastalıklarına sebep olur.

Faydaları

Tütün böcek öldürücü ve böcekleri uzaklaştırıcı etkileri ile tarım ilacı olarak kullanılmaktadır. Zehirli bileşiklere sahip olan tütün insan sağlığı için tehlikelidir. Özellikle sigaranın hammaddesi olan tütünün içeriğindeki nikotin gibi zararlı bileşikler insan sağlığını ciddi şekilde tehdit etmektedir. Sigara olarak kullanılan tütünün içindeki bileşikler yanarak daha tehlikeli olmaktadır. Sigara olarak kullanıldığında hiçbir faydası yoktur.

Nasıl Kullanılır

Kurutulan tütün yaprağı, en yaygın zararlı alışkanlıklardan biri olan, sigara yapımında kullanılır. Ayrıca, böcek ilacı olarak da kullanılmaktadır.

Uyuzotu

Genel Bilgiler

Tarakotugiller familyasından; bir veya çok yıllık bir bitkidir. Birçok türü vardır. Yabanileri, genellikle kumlu yerlerde yetişir.

Faydaları

Cilt hastalıklarında kullanılır. Uyuzda faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Bitki kaynatıldıktan sonra elde edilen su çay olarak içilir ya da saça ve sorunlu deriye sürülerek haricen kullanılır. Uyuz Otu süs bitkisi olarak da kullanılmaktadır.

Üvez

Genel Bilgiler

Gülgiller familyasından; orta boylu bir ağaçtır. En yaygın türü olan kuşüvezi yamaçlarda ve çalılık yerlerde yetişir. Yabaniüvez, ova ve yamaçlardaki ağaçlar arasında dağınık olarak bulunur. Üvez denilen meyvesi, muşmula gibi olgunlaştığı zaman yenir.

Faydaları

İdrar söktürür. Kabızlığı önler. Tansiyonu düşürür. Aybaşı kanaması azlığını giderir.

Nasıl Kullanılır

Üvez meyveleri taze yenebilir. Üvez meyvesi C vitaminince zengin olduğu için şurup ve ekstraktları hazırlanarak kullanılabilir.

Üzerlik

Genel Bilgiler

Sedefotugiller familyasından; Afrika, Asya ve Amerika'nın sıcak bölgelerinde yetişen, tek tek beyaz çiçekli, çok dallı bir bitkidir. 35 cm kadar boyunda, çok yıllık, otsu bir step bitkisidir. Çiçekleri yeşilimsi beyaz renktedir. Meyvesi basık küre şeklinde bir kapsüldür. Tohumlarının içeriğinde harmalin, harmin, harmalol, peganin adlı glikozitler ve kırmızı boya maddesi vardır.

Faydaları

Sinir sistemini uyarır. Balgam söktürür. Mide ve kulunç ağrılarında faydalıdır. Sulu egzamada şikayetleri giderir.

Nasıl Kullanılır

Bitkinin tıbbi amaçla kullanılan kısımları tohumlarıdır. Üzerlik tohumu kurutulduktan sonra kaynamış suda demlenerek çayı hazırlanabileceği gibi kavrulduktan sonra bala karıştırılarak yenebilir ya da suyla birlikte içilir. Üzerlik otu kırmızı boya elde etmek için de kullanılmaktadır. Üzerlik tohumu fazla tüketildiğinde bulantı ve kusma gibi yan etkilere neden olabilmektedir.

Üzüm

Genel Bilgiler

Üzüm asmasının glikozca zengin olan meyvesidir.

Faydaları

Bedeni ve zihni gücü artırır. Kan yapar. Vücutta biriken zararlı maddelerin dışarı atılmasını sağlar. Yüksek tansiyonu düşürür. Mide ülseri, gastrit, karaciğer hastalıkları, dalak hastalıkları, romatizma ve mafsal iltihabında faydalıdır. Kabızlığı giderir. Kalbi kuvvetlendirir. Kanı temizler. Şişmanlıkta faydalıdır. Hamilelerin mide bulantısını önler. Cilt güzelliğini sağlar. Nekahat devresinin kolayca atlatılmasına yardımcı olur. Böbreklerdeki kum ve taşların düşürülmesine yardımcı olur. Besleyicidir

Nasıl Kullanılır

Üzümün meyvesi ve yaprakları taze olarak kullanılır. Ayrıca, üzümün kurutulması ile kuru üzüm elde edilebileceği gibi üzüm pekmezi ve üzüm suyu da yapılabilir. Kuru üzüm çok iyi bir enerji ve besin kaynağıdır. Mide ve bağırsak yaralarına iyi gelir. Üzüm çekirdeği kuersetin adlı madde içerir. Kan yapıcı ve damar sağlığını koruyucu etkilere sahiptir. Bu nedenle, üzüm çekirdeği atılmamalı ve üzüm, çekirdeği ile birlikte yenmelidir.

Vanilya

Genel Bilgiler

Salepgiller familyasından; tropikal bölgelerde yetiştirilen, tırmanıcı gövdeli bir bitkidir. Yaprakları sapsız, yassı etlidir. Meyvesi 15-20 cm boyundadır. Kullanılan kısmı henüz yeşilken toplanan ve sırasıyla kuru ve nemli yerlerde bırakılarak kurutulan, olgunlaşmamış meyveleridir. Kendine mahsus bir kokusu vardır.

Faydaları

Vücudu kuvvetlendirir. Ateşi düşürür. Cinsel gücü artırır. Sinir bozukluğunu giderir. Hazmı kolaylaştırır. Bronşları temizler ve öksürük söktürür. Ruhi bunalımı geçirir.

Nasıl Kullanılır

Besleyici değeri sınırlı olan vanilya kokusu için sütlü tatlılara, pasta ve çikolatalara katılır. Ayrıca, vanilya yağı parfümler ve çeşitli kozmetik ürünlerde de kokusu için kullanılmaktadır. Vanilya ve vanilya yağı aşırı kullanılmamalıdır. Vanilya yağı birkaç damladan fazla alınırsa kusma yapabilir.

Vişne

Genel Bilgiler

Gülgiller familyasından; Nisan-Mayıs aylarında beyaz renkli çiçekler açan, 2-9 metre boyunda bir ağaç ve meyvesidir. Yaprakları parlak, tüysüz ve kısa saplıdır. Meyve; açık veya koyu kırmızı renkli ve ekşi lezzetlidir. Meyvesinde şeker, elma ve limon asidi, A ve C vitamini vardır. Ev ilaçlarında; gövde kabukları, meyvesi ve meyve sapları kullanılır.

Faydaları

İshali keser, ateşi düşürür. İdrar söktürür. Vücuda rahatlık verir.

Nasıl Kullanılır

Meyvesi, meyve sapları ve vişne ağacının kabukları kullanılır. Vişne reçeli ve vişne suyu farklı tadıyla severek tüketilen besinlerdir. Tıbbi açıdan kabukları ateş düşürücüdür. Sapları ise idrar söktürücü olarak kullanılır.

Yabani Enginar

Genel Bilgiler

Bileşikgiller familyasından; 2 metre kadar boyunda, çok yıllık bir bitkidir. Yapraklarının ucu sivri diken şeklindedir. Ev ilaçlarında; kökü ve yaprakları kullanılır.

Faydaları

Mideyi kuvvetlendirir. Sinirleri güçlendirir. Bağırsak solucanlarını düşürür. Diş ağrılarını giderir. Dişeti iltihaplarını giderir. Hazımsızlığı giderir.

Nasıl Kullanılır

Yabani enginarın kökü ve yaprakları ev ilaçlarında kullanılır.

Yabani Gül

Genel Bilgiler

Gülgiller familyasından; 2-3 metre boyunda bir ağaçcıktır. Yaprakları 5-7 parçalıdır. Çiçekleri pembe veya beyazdır. Olgun meyvelerine kuşburnu denir. İçeriğinde şekerler, organik asitler ve C vitamini vardır.

Faydaları

Kuşburnu denilen meyvesi idrar söktürür. İshali keser. Basur memelerine faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Yabani gülün kuşburnu denilen meyvesi Anadolu’da taze ya da kurutulmuş olarak yenir. Ayrıca kompostosu, reçeli, şerbeti, ezmesi ya da pekmezi yapılarak tüketilir. Çay gibi demlenip içilir.Yaş veya kurutulmuş 2-3 tatlı kaşığı dolusu yabani gül, havan yardımıyla ezilir, bir bardak suya konularak, su kaynama noktasına kadar ısıtılır. Sonra ateş kısılarak 10-15 dakika daha ısıtma sürdürülür. İnsanı rahatsız eden tüylü çekirdeklerinin ayrılması için bunlar süzülür. Böylece hazırlanan çaydan istenildiği kadar içilebilir. Eğer tatlı seviyorsanız bal ya da şeker katarakta tüketilebilir.

Yaban Mersini

Genel Bilgiler

Fundagiller familyasından; 20-50 cm boyunda çok dallı, odunsu bir bitkidir. Karadeniz bölgesinin dağlarında çok miktarda bulunur. Meyvelerinde; organik asitler, şekerler, pektin, tanen ve mirtilin denilen bir boya maddesi ile A ve C vitaminleri vardır. Yaprakları ve meyveleri kullanılır.

Faydaları

Yaprakları şeker hastalığında faydalıdır. Meyvesi dizanteride etkilidir. İshali keser.

Nasıl Kullanılır

Yaban mersini sadece meyve şekliyle kullanılmaz. Çay üzümü'nün kullanım şekilleri içinde meyvesinden baharatlarına, ilaçlardan ekmeklere kadar geniş bir yapıya sahiptir. Diğer yandan reçel ve marmelat da oldukça yaygın olarak tüketilmektedir. En popüleri arasında kullanım şekli, çayıdır. Yaban mersini, su, çay, şurup veya kapsülü olarak da kullanılabilir. Yaban mersininden her gün 1-2 su bardağı kadar yemek gerekir.

Yaban Yasemini

Genel Bilgiler

Patlıcangiller familyasından; yurdumuzun hemen hemen her bölgesinde rastlanan, 1-2 m boyunda, çok yıllık, fena kokulu bir bitkidir. Haziran-Eylül ayları arasında mor renkli çiçekler açar. Gövdesi sarılıcıdır. Meyvesi sarımsı-kırmızıdır. Dallarında dulcamarin vardır. Meyveleri; solanın ve solasein taşır.

Faydaları

Deri hastalıklarında kan temizleyici, hafif uyuşturucu ve romatizma ağrılarını giderici olarak kullanılır. Şehveti keser. Salgıları azaltır.

Nasıl Kullanılır

Yaban yasemini bitkisi dahilen ve haricen kullanılabilen bir bitkidir. Dahilen yaban yasemini çayı yapılarak içilir. Haricen losyon yapılarak kullanılmaktadır.

Yakıotu

Genel Bilgiler

Küpeçiçeğigiller familyasından; nemli yerlerde yetişen, çoğunlukla çok yıllık, ender olarak 1-2 yıllık bir bitkidir. Çiçekleri pembe veya kırmızı renklidir. Meyvesi uzun bir kapsül şeklindedir. Yurdumuzda 21 türü vardır. Bitkide tanen yağı, müsilaj ve benzerleri vardır. Ev ilaçlarında; epilobium angustifolium, kıllı yakıotu, dağ yakıotu ve bataklık yakıotu kullanılır.

Faydaları

Kabız ve yumuşatıcı olarak kullanılır. Yaprakları yaraların üzerine konulursa, şişkinlik ve iltihapları dağıtır. İdrar söktürür. Vücutta biriken zehirli maddelerin dışarıya atılmasını sağlar.

Nasıl Kullanılır

Yakı Otunun kurutulan kökleri ve yaprakları suda kaynatılarak kullanılabilir. Köklerinin kaynatılması ile elde edilen çayı içilebilir ya da gargara olarak kullanılır. Haricen ise lapa haline getirilen yaprakları ya da soyulmuş kökleri kullanılabilir.

Yapışkanotu

Genel Bilgiler

Isırgangiller familyasından; ılıman bölgelerde yetişen, çok yıllık bir bitkidir. Genellikle duvarların üzerlerinde ve diplerinde bulunur. Yaprakları almaşık ve tam kenarlıdır. Çiçekleri küçük kümeler halindedir.

Faydaları

İdrar söktürür. Kansızlığı giderir. Dizanteride faydalıdır. Göğsü yumuşatır. Rahatlık verir. Şeker hastalığında faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Kurutulan çiçekli dalları suda kaynatılıp içilerek ya da pansuman yapmak için kullanılır.

Yasemin

Genel Bilgiler

Zeytingiller familyasından; kışın yaprak döken veya her zaman yeşil olan bir çalı veya sarılıcı odunsu bir bitkidir. Genç sürgünleri yeşildir. Çiçekleri salkım durumundadır. 200 kadar türü vardır. Sarı çiçekli yasemin, hakiki yasemin yurdumuzda yetişir. Tıbbi yasemin, beyaz çiçekli ve güzel kokuludur.

Faydaları

Romatizma, nikris ve mafsal ağrılarını giderir. Ateş düşürür. Kabızlığı giderir.

Nasıl Kullanılır

Genellikle çiçeklerinden hazırlanan yasemin çayı kullanılır. Bu çay göğsü yumuşatır ve sinirleri yatıştırır. Damarları açar. Ayrıca, yaseminden elde edilen yasemin yağı parfümeride kullanılır.

Yavşanotu

Genel Bilgiler

Sıracagiller familyasından; çiçekleri mavi veya beyaz renkte olan bir bitkidir. Yuvarlak saplıdır. Duvar çatlaklarında yetişir. Taze iken kokusuzdur. Kuruduktan sonra güzel kokar.

Faydaları

Hazmı kolaylaştırır. Baş ve kulunç ağrılarını keser. Çay gibi içilir.

Nasıl Kullanılır

Yavşan Otu, ısırgan otu ile birlikte egzamaya karşı oldukça faydalıdır. Romatizma ve yara şikayetlerinde lapa haline getirilip uygulanır.

Yenibahar

Genel Bilgiler

Mersingiller familyasından; Amerika'nın tropikal bölgelerinde doğal olarak yetişen ve baharat elde edilen bir bitkidir. Her tarafı kokuludur. Kokusu ve tadı; tarçın, karanfil, karabiber ve hindistancevizininkine benzer. Baharat olarak kullanılır.

Faydaları

Damar sertliğini önler. Hazmı kolaylaştırır. Mide ve bağırsak gazlarını giderir. Unutkanlığı giderir. Vücudun direncini artırır.

Nasıl Kullanılır

Çorbaların, etlerin dolma içleri ve iç pilavların, turşuların, konservelerin, kek ve bisküvilerin, pudinglerin, baharatlı jölelerin tadlandırılmasında kullanılır. Tat, koku vermek ve çeşni arttırma amacıyla yukarıda belirtilen yiyeceklere ilave edilir. Toz haline getirilerek yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılır. Özellikle köftelerde kullanılıyor.

Yerelması

Genel Bilgiler

Bileşikgiller familyasından; basit yapraklı, yüksek, çok yıllık otsu bir bitkidir. Toprak altındaki yumruları inulin bakımından zengindir. Yumruları kullanılır.

Faydaları

Şeker hastaları için faydalıdır. Besleyicidir. Vücudun direncini artırır. Kabızlığı giderir. Anne sütünü artırır. Bol idrar söktürür. Böbreklerin ve pankreasın düzenli çalışmasını sağlar. Basur memelerine faydalıdır. Romatizma, nikris ve mafsal ağrılarında şikayetleri azaltır. Cildin güzel olmasını sağlar.

Nasıl Kullanılır

Yer Elmasının kökü haşlanarak yemeği yapılır ve yenir. Suyu ile saçlar yıkanırsa saç diplerini kuvvetlendirir. Ezilip lapa haline getirildikten sonra şişliklerin üzerine konursa faydası görülür. Besin değerleri yüksek kalorisi düşük bir besin olduğu için diyet yapanlar kullanabilir.

Yılanyastığı

Genel Bilgiler

Yılanyastığıgiller familyasından; yaprakları büyük ve koyu kırmızı olan mide bulandırıcı bir koku salan, büyük yumrulu bir bitkidir. İstanbul çevresinde, Ege ve Akdeniz Bölgesinde yetişir.

Faydaları

Ateşi düşürür. Terletir, vücuda rahatlık verir. Sinirleri uyarır.

Nasıl Kullanılır

Yumrular haşlandıktan sonra kullanılır. Çünkü taze yumruların zehirli etkileri vardır. Taze yapraklar ve yumru haricen yaraların üzerine konarak kullanılır.

Yonca

Genel Bilgiler

Baklagiller familyasından; bir bitki cinsidir. Birçok türü vardır. Kokulu yonca yurdumuzda yetişen 30-100 cm boyunda, iki yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesi silindir biçiminde, tüysüz açık yeşil renkli, boyuna çizgili ve çok dallıdır. Yaprakları saplıdır. Çiçekleri sarı renkli ve güzel kokuludur. Dalların ucunda dik salkımlar halindedirler. Çiçekli ve yapraklı dalları; kumarin, melilotik ve kumarik asitler ve uçucu bir yağ taşır.

Faydaları

Romatizma ağrılarını giderir. İshali keser. Midenin düzenli çalışmasını sağlar. Sinirleri yatıştırır. Baş ağrılarını dindirir.

Nasıl Kullanılır

Yaprakları ve kökleri kullanılır. Çayı yapılabilir. Hayvanlarda et ve süt verimini arttırdığı için hayvan yemi olarak kullanımı yaygındır.

Yosun

Genel Bilgiler

Çiçeksiz bitkilerin; suların yüzünde veya diplerinde bulunan bir şubesidir.

Faydaları

Sürüldüğü yerleri zayıflatır. Haşlanması bağırsak kurtlarını döker. Saçlar yıkanırsa kuvvetlendirir.

Nasıl Kullanılır

Lapa haline getirilip kanamalara konursa faydası görülür. Ayrıca, yosunun zeytinyağı ile kaynatılıp elde edilen lapası sıcak olarak mafsal ve siyatik ağrısı olan bölgeye konursa iyi gelir.

Yulaf

Genel Bilgiler

Buğdaygiller familyasından; daha ziyade hayvan olarak yetiştirilen otsu bir bitkidir. Nişasta bakımından zengindir.

Faydaları

Çocukların hazım güçlüklerini giderir. Bedeni ve ruhi yorgunlukları giderir. İdrar söktürür. Vücuda rahatlık verir. Kandaki şeker miktarını düşürür. İktidarsızlığı giderir. Guatrı önler. Mide ve bağırsak bozukluklarını giderir.

Nasıl Kullanılır

Yulaftan yulaf ezmesi, unu ve ekmeği yapılabilir. Yulaf lapa haline getirilip çıbanların üzerine konursa faydası görülür. Yulaf çayı vücuda kuvvet verir, idrarı arttırır ve kabızlığı giderir. Yulaf unu özellikle çocuk mamalarında kullanılır. Yulaf ya da yulaf unu kaynatılıp elde edilen su süzülüp banyo suyuna katılırsa cildi korur, rahatlatır ve yumuşatır. Ciltteki kızarıklık ve kaşıntıları giderir. Bebeklerdeki pişiklerde de etkilidir.

Yüksükotu

Genel Bilgiler

Sıracagiller familyasından; Avrupa, Batı Asya ve Akdeniz bölgesinde yetişen, iki veya çok yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları rozet şeklindedir. Çiçekleri dik ve uzun olup salkım şeklindedir. 40 kadar türü vardır. Yurdumuzda 10 türü yetişir. İçeriğinde kardiyotonik (kalbi kuvvetlendirici) glikozitler taşır. Zehirlidir. Ev ilaçlarında çok dikkatli kullanılması ve tavsiye edilen miktarın aşılmaması gerekir.

Faydaları

Kalp ilaçlarında kullanılır. Nabız atışını azaltır. Kan dolaşımını yavaşlatır.

Nasıl Kullanılır

Zambak

Genel Bilgiler

Zambakgiller familyasından; soğanı pullu, dik gövdeli, güzel ve iri çiçekli bir bitkidir. 50 kadar türü vardır. Beyaz zambak 1 metre kadar boylanabilir. Çiçekleri beyazdır. Kırmızı zambak yüksek dağlarda bulunur. Trabzon zambağı Doğu Karadeniz bölgesinde yetişir. Ev ilaçlarında beyaz zambak kullanılır.

Faydaları

Vücut ağrılarını dindirir. Diş ağrılarını ve iltihaplarını giderir. Şişlikleri indirir.

Nasıl Kullanılır

Genellikle bahçe ve süs bitkisi olarak kullanılır. Beyaz zambak çiçeği tıbbi amaçla kullanılan türüdür. Suyu yüzdeki lekeleri çıkarmakta etkilidir. Ayrıca, yüze parlaklık verir. Zambaktan elde edilen zambak yağı, başta kırışıklıkları gidermek olmak üzere, cilt bakımı için kullanılır. Zambak yağı cildi gerginleştirerek daha genç ve diri görünmesini sağlar. Bu özelliği nedeniyle pek çok cilt ve gözaltı kreminde hammadde olarak kullanılır.

Zencefil

Genel Bilgiler

Zencefilgiller familyasından anayurdu Hindistan ve Malezya olan etli rizomlu bitkidir. Baharat olarak kullanılır. Tıbbi zencefilin tropik ülkelerde kültürü yapılır.

Faydaları

İştah açar. Mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür. Kusmayı önler. İshali keser. Bağırsak bozukluklarını giderir. Soğuk algınlığında çabuk iyileşmeyi sağlar. Bedeni ve zihni gücü artırır. Cinsel istekleri kamçılar.

Nasıl Kullanılır

Zencefil kökü genellikle kurutularak baharat olarak kullanılır. Zencefili yaş olarak da kullanabilirsiniz. Ayrıca, zencefilden elde edilen zencefil yağı, tıbbi amaçlı olarak, hazmı kolaylaştırıcı etkileri için kullanılmaktadır.

Zerdeçal

Genel Bilgiler

Zencefilgiller familyasından; anavatanı Doğu Hindistan olan çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları sivri uçlu, çiçekleri sarı renktedir. Safranı andıran boyalı bir madde çıkarılır. Baharat olarak kullanılır.

Faydaları

Sinirleri uyarır. Vücutta biriken zehirli maddeleri atar. Nekahat devresini kısaltır. Verem gibi hastalıklarda faydalıdır.

Nasıl Kullanılır

Zerdeçalın kullanılan kısımları meyveleridir. Kurutulan meyveleri toz haline getirildikten sonra baharat olarak kullanılabileceği gibi suda kaynatarak zerdeçal çayı da hazırlanabilir.

Zeytin

Genel Bilgiler

Zeytingiller familyasından; Akdeniz havzasında, makilerde yabani olarak yetişen, fakat bütün Akdeniz bölgelerinde yetiştirilen, yaprak dökmeyen, eğri, büyük gövdeli, sık dallı, 5-20 m yüksekliğinde uzun ömürlü bir ağaçtır. Yaprakları yeşil renkli olup, derimsi ve karşılıklı dizilişlidir. Çiçekleri beyazımsı sarı renkli olup, salkım durumundadır. Meyve önceleri yeşil, olgunlaştığı zaman parlak siyah renklidir. Meyvelerinde zeytinyağı çıkarılır. Zeytinyağının içeriğinde olein, palmitrik, steraik ve linolik asitlerin gliseritleri, hidrokarbonlar ve E vitamini vardır. Ev ilaçlarında zeytin tanesi, yaprakları, kabukları ve yağı kullanılır.

Faydaları

Zeytinyağı, safrayı artırır. Karaciğeri çalıştırır. Karaciğer ağrılarını keser. Sarılıkta faydalıdır. Eczacılıkta, bazı ilaçları hazırlamakta kullanılır. Yaprakları ve kabukları, yüksek tansiyonu düşürür. Kandaki şeker miktarını düşürür. Bağırsak solucanlarının düşürülmesine yardımcı olur. Taneleri de besleyicidir.

Nasıl Kullanılır

Zeytinin meyvesi, zeytinin sıkılmasıyla elde edilen zeytinyağı dışında zeytin ağacının kurutulmuş yaprakları ve kabukları da kullanılır. Zeytinin yaprakları kaynatılarak elde edilen zeytin yaprağı çayı ile gargara yapılırsa diş ağrılarını hafifletir ve diş etlerini kuvvetlendirir. Zeytinyağı yemeklerden önce içilirse mide ülserine karşı korur. İdrar yollarını kayganlaştıran zeytinyağı lifli gıdalarla birlikte tüketilirse basur şikâyetlerini azaltır. Cildi besler, güzelleştirir ve kırışıklıkları azaltır. Zeytinyağı ile gargara yapılırsa dişleri beyazlatır ve dişetlerini güçlendirir. Yanık ve deri hastalıkları ile rahim iltihaplarına sürülürse faydası görülür.